Depressie en angststoornis

Bij mensen met hartfalen zijn depressie en angststoornissen veel voorkomende aandoeningen. Maar liefst één op de vijf mensen met hartfalen heeft milde tot matige symptomen van depressie en een kleinere groep heeft ernstigere symptomen. Depressie komt het meest voor bij mensen met ernstigere symptomen van hartfalen en fysieke beperkingen. Doordat de symptomen van depressie en die van hartfalen elkaar overlappen, is de diagnose van depressie vaak moeilijker te stellen, waardoor de depressie soms laat wordt herkend. Depressie uit zich in een aantal ingrijpende symptomen, zoals een laag gevoel van eigenwaarde, gevoelens van hopeloosheid, machteloosheid, concentratieproblemen, angststoornis, irritatie, vermoeidheid, en lichamelijke kwalen.

Bij een depressie kan het moeilijker zijn om de aanbevolen medische behandeling te volgen en aan zelfzorg te doen. Angststoornissen en depressie kunnen ook de kwaliteit van leven verminderen en leiden tot vermoeidheid en slechter functioneren. Momenteel is er geen specifieke medicatie of psychotherapie die effectief is gebleken voor patiënten met hartfalen. De meeste antidepressiva, zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s), lijken veilig te zijn voor personen met hartfalen. Wel is aangetoond dat cognitieve gedragstherapie de resultaten bij patiënten met hartfalen verbetert. Deze psychosociale therapie heeft tot doel de geestelijke gezondheid te verbeteren en te helpen bij de ontwikkeling van persoonlijke copingstrategieën.

Als de diagnose hartfalen wordt gesteld, betekent dit vaak dat er ingrijpende veranderingen nodig zijn in het dagelijks leven en de dagelijkse activiteiten. Het kan een hele uitdaging zijn om zich aan die veranderingen aan te passen en dat leidt soms tot emoties als angst, stress en depressie. Hieronder vindt u voorbeelden van een aantal situaties die emotionele reacties kunnen veroorzaken wanneer u hartfalen heeft:

  • Zich zorgen maken dat er plotseling iets ernstigs gaat gebeuren
  • Het gevoel hebben geen controle te hebben over hoe de hartziekte zich zal ontwikkelen
  • Zich gestrest voelen en moeite hebben om te ontspannen
  • Zich verdrietig voelen omdat een hartaandoening de lichamelijke mogelijkheden beperkt

Al deze emoties zijn normaal en u bent niet de enige die ze heeft. Sommige patiënten voelen weerstand en woede bij het hebben van deze moeilijke gevoelens waardoor die nog heviger worden ervaren. Het kan moeilijker zijn de emoties te accepteren dan ze te onderdrukken, maar toch is dit een noodzakelijke eerste stap om u te helpen uw emoties onder controle te houden.

Angststoornis

Een angststoornis wordt vaak over het hoofd gezien bij mensen met hartfalen. Angst dient er voor ons bewust te maken van gevaren en zorgt dat we bescherming zoeken. Dit wordt ook wel aangeduid met ‘vecht- of vluchtreactie’. Zo’n reactie wordt niet beheerst door uw eigen wil. In situaties waarin de angst een duidelijke oorzaak heeft, bijvoorbeeld bij hoogtevrees, is het gemakkelijk de oorzaak van de angst uit de weg te gaan. Als de oorzaak niet gemakkelijk kan worden weggenomen of vermeden, zoals een diagnose van chronisch hartfalen, wordt het moeilijker om ermee om te gaan.

Veel voorkomende symptomen van een angststoornis zijn ademhalingsmoeilijkheden, duizeligheid, misselijkheid, maagklachten, een knoop in de maag of een drukkend gevoel op de borst. Uw hart klopt sneller dan normaal en u heeft last van zweten, een gevoel van kou van binnen, droogheid in de mond, drang om te plassen of een gevoel van tinteling of gevoelloosheid in uw handen of voeten.

Misschien is het u opgevallen dat sommige tekenen van depressie en angststoornis, zoals vermoeidheid en kortademigheid, erg lijken op de symptomen van hartfalen. Een manier om onderscheid te maken tussen symptomen van depressie, angst en hartfalen is te kijken of de symptomen optreden bij inspanning. De symptomen van hartfalen worden meestal erger bij lichamelijke inspanning en nemen af in rust, terwijl symptomen van depressie en angststoornissen zich kunnen voordoen ongeacht of u beweegt of niet en zelfs kunnen verbeteren na lichamelijke inspanning. Het is belangrijk dat u uw psychische klachten bespreekt met uw behandelend arts of hartfalenverpleegkundige.

Terug naar Andere veel voorkomende medische aandoeningen en hartfalen

ESC-richtlijnen bij hartfalen

Wat patiënten moeten weten

Deze gids voor patiënten heeft tot doel een overzicht te geven van de meest recente, op feiten gebaseerde aanbevelingen voor de diagnose en behandeling van hartfalen.

Hij zal patiënten vooral helpen het volgende te begrijpen:

  • belangrijkste soorten hartfalen
  • geneesmiddelen die worden gebruikt om hartfalen te behandelen
  • hulpmiddelen die geschikt kunnen zijn
  • belang van revalidatie
  • aansturing door een multidisciplinair team
  • belang van zelfzorg bij het omgaan met de eigen aandoening

Meer informatie

EEN GEANIMEERDE REIS DOOR HET ZIEKTEBEELD HARTFALEN

Een serie eenvoudige, pakkende animaties die uitleg geven over hartfalen en de behandeling ervan.

Deze gesproken animaties leggen uit hoe een gezond hart werkt en wat er gebeurt in geval van hartfalen en hoe verschillende behandelingen zorgen dat u zich beter voelt.

VIDEOS VAN PATIËNTEN EN VERZORGENDEN

In dit onderdeel kunt u naar interviews van andere mensen met hartfalen en hun verzorgenden kijken, ernaar luisteren of erover lezen.

BEZOEK ONZE FACEBOOK PAGINA

En deel je mening en ervaring met andere patiënten, familieledenen en verzorgenden.

heartfailurematters.org is een website van de European Society of Cardiology

De website heartfailurematters.org werd ontwikkeld onder leiding van de Heart Failure Association van de European Society of Cardiology (ESC). De ESC loopt wereldwijd voorop in het ontdekken en verspreiden van de beste praktijken in de cardiovasculaire geneeskunde. Onze leden en besluitvormers zijn professionele zorgverleners die vrijwillig hun tijd en expertise ter beschikking stellen om professionals op het gebied van cardiologie binnen en buiten Europa te vertegenwoordigen.

Terug naar boven