Χρόνια νεφρική νόσος

Τα νεφρά είναι δύο όργανα σε σχήμα φασολιού, μεγέθους περίπου 10-12 εκατοστών (όσο μια γροθιά), τοποθετημένα εκατέρωθεν της σπονδυλικής στήλης, κάτω από το κατώτερο ζεύγος πλευρών.

Τα νεφρά επιτελούν τρεις λειτουργίες: πρώτον, είναι η μονάδα καθαρισμού του οργανισμού· δεύτερον, είναι το πακέτο φίλτρων του οργανισμού· και τρίτον, ο σταθμός ελέγχου του οργανισμού.

Μονάδα καθαρισμού

Τα νεφρά λειτουργούν όλο το εικοσιτετράωρο για να καθαρίζουν το αίμα από τις ανθυγιεινές ουσίες. Διαμέσου των νεφρών ρέει περισσότερο από ένα λίτρο αίματος ανά λεπτό και περίπου 180 λίτρα σωματικών υγρών φιλτράρονται ημερησίως. Η ποσότητα ούρων ενός υγιούς ατόμου κυμαίνεται από ένα έως τρία λίτρα την ημέρα. Τα ούρα περιέχουν «απόβλητα», μεταξύ των οποίων τοξίνες, κατάλοιπα φαρμάκων και υπολείμματα των τροφών που τρώμε. Εάν η νεφρική λειτουργία διαταραχθεί, τα επίπεδα των αποβλήτων στο σώμα μπορεί να συσσωρευτούν και να οδηγήσουν σε συσσώρευση στο αίμα (ουραιμία).

Πακέτο φίλτρων

Σε κάθε νεφρό υπάρχουν περίπου ένα εκατομμύριο μικρές μονάδες παραγωγής ούρων, οι λεγόμενοι νεφρώνες. Κάθε νεφρώνας αποτελείται από μια κύστη αιμοφόρων αγγείων, το σπείραμα, και ένα νεφρικό κανάλι, το σωληνάριο. Το σπείραμα είναι ένα μικροσκοπικό «πακέτο φίλτρων» του νεφρού, η αποστολή του οποίου είναι να καθαρίζει το αίμα από τα απόβλητα. Τα σωληνάρια μπορούν να παρομοιαστούν με «σωλήνες αποχέτευσης», μέσω των οποίων απομακρύνονται το πλεονάζον υγρό και τα απόβλητα που έχουν φιλτραριστεί. Κάθε νεφρώνας συνδέεται με μεγαλύτερα νεφρικά κανάλια. Από εκεί, τα ούρα μεταφέρονται στους ουρητήρες και έπειτα στην ουροδόχο κύστη. Όλες οι σημαντικές ουσίες που πρέπει να παραμένουν στον οργανισμό διαχωρίζονται κατά τη διαδικασία διήθησης και ανακτώνται πίσω στο αίμα.

Σταθμός ελέγχου

Η λειτουργία των νεφρών είναι να παράγουν ουσίες και να ρυθμίζουν διεργασίες. Τα νεφρά εξασφαλίζουν ότι λειτουργούν τα κύτταρα, ρυθμίζοντας τον βαθμό άλατος και οξύτητας στο αίμα, και ελέγχουν, μεταξύ άλλων, την ποσότητα ιόντων υδρογόνου, νατρίου και καλίου που απορροφά ή εκκρίνει ο οργανισμός.

Τα νεφρά παράγουν δύο σημαντικές ορμόνες: την ερυθροποιητίνη, μια ορμόνη που διεγείρει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων στον μυελό των οστών και τη ρενίνη, η οποία ρυθμίζει την αντίσταση και τον τόνο των αιμοφόρων αγγείων, και συνεπώς την αρτηριακή πίεση. Τα νεφρά είναι επίσης σημαντικά για τη δομή του σκελετού. Το ασβέστιο που λαμβάνουμε μέσω της τροφής μπορεί να απορροφηθεί από το έντερο μόνο χρησιμοποιώντας βιταμίνη D, η οποία σχηματίζεται στο δέρμα από τον ήλιο και ενεργοποιείται από τους νεφρούς.

Το νεφρό εξαρτάται από την επαρκή σύσπαση και χαλάρωση της καρδιάς για τη διατήρηση της νεφρικής ροής αίματος. Ως εκ τούτου, η αλληλεπίδραση μεταξύ της καρδιάς και των νεφρών συχνά μπορεί να διαταράσσεται στην καρδιακή ανεπάρκεια. Η καρδιακή ανεπάρκεια και η χρόνια νεφρική νόσος συχνά συνυπάρχουν, ενώ οι παράγοντες κινδύνου στην ανάπτυξή τους είναι κοινοί. Η επηρεασμένη νεφρική λειτουργία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο δυσμενών εκβάσεων. Η ταυτόχρονη ύπαρξη καρδιακής και νεφρικής νόσου μπορεί να επιδεινώσει την πρόγνωση και αυτοί οι ασθενείς απαιτούν προσεκτική παρακολούθηση.
Καθώς πολλά από τα φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια έχουν σημαντικές άμεσες επιδράσεις στη νεφρική λειτουργία, είναι σημαντικό οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης να ελέγχουν τακτικά τη νεφρική σας λειτουργία (κυρίως μέσω εργαστηριακής ανάλυσης) κατά τη διάρκεια της θεραπείας για οξεία και χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια.

Επίσης, υπάρχουν αρκετά φάρμακα για τη νεφρική δυσλειτουργία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια ή που έχουν ακόμη και νεφροπροστατευτικές ιδιότητες. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

Επιστροφή στην ενότητα «Άλλες κοινές ιατρικές παθήσεις και καρδιακή ανεπάρκεια»